Dopamine is het hormoon dat je je goed doet voelen, het komt bijvoorbeeld vrij bij ‘een schouderklopje’ en stimuleert je brein om daar meer van te willen. Als je iets nieuws probeert en daarin succesvol bent, dan zorgt je lijf zélf -via je ingebouwde beloningssysteem- voor een dopamine-‘high’ die nog sterker is dan je dopamine-reactie op positieve feedback.
Risico nemen
Vanuit onze primitieve natuur vermijden we risico’s; dat is een hele nuttige primaire reactie die ons helpt om te overleven: als er een auto aan komt scheuren is het verstandig even te wachten met oversteken en wanneer je serieus aangevallen wordt doe je er goed aan je te verdedigen of hard weg te rennen.
Maar in ons hedendaagse leven zijn er steeds meer omstandigheden en situaties waar die primaire angst geen goede raadgever is. Als we geen risico’s nemen leren we geen nieuwe dingen, we slaan geen nieuwe wegen in als we bang zijn voor afwijzing en onze prefrontale cortex levert geen frisse ideeën als we anticiperen bestraft te worden wanneer we een fout(je) maken.
Beloning
Verhelderend en nuttig is het daarom te constateren dat ons brein óók een ingebouwd beloningssysteem heeft voor het wél nemen van risico’s! (Tenminste wanneer de omstandigheden en de mensen om je heen je daar de geborgenheid en ruimte voor geven….)
Als kind durf je op je moeder af te stormen en haar in de armen te springen omdat je wéét dat je in haar armen geborgen bent. Als vriend of vriendin ga je een moeilijk gesprek aan omdat je erop kunt vertrouwen een luisterend oor te treffen. Als werknemer gedij je en boek je innovatieve resultaten omdat je leidinggevende en collega’s je de ruimte geven om ‘gekke dingen’ uit te proberen.
Het is van vitaal belang om diegenen met wie je omgaat, woont, samenwerkt, onderneemt etc. het signaal te geven dat ze veilig bij je zijn en hen je vertrouwen te schenken. Dit is nodig om hen in staat te stellen moed te tonen, risico aan te gaan en door fouten te (mogen) maken nieuwe dingen te leren.
Let wel; op een beargumenteerde en begrijpbare manier eventuele risico’s die jij voor je ziet aankaarten hoort daar ook bij. Immers: iemand struikelruimte gunnen is prima, maar iemand aan de kans blootstellen van de berg te lazeren is niet oké.
Uitdaging:
Denk eens na over je eigen opvoeding en over hoe jij veiligheid en vrijheid biedt aan je eigen kind(eren)…..kun je daaruit lessen leren die je ook toe kunt passen in je werkende bestaan?