We hebben allemaal een natuurlijke aversie tegen onzekerheid, onzekerheid is het kleine zusje van angst en stuurt ons door cortisol aangejaagd vaak in de richting van wantrouwen. We nemen dan een afwachtende of zelfs afwerende houding aan en onze betrokkenheid bij de ander neemt dan stevig af.
Oxytocine daarentegen activeert de bereidheid om risico’s te nemen in het sociale verkeer, om verbinding aan te gaan en ons open te stellen voor de ander.
Dat chemische stofje werd al in 1909 ontdekt door Henry Dale en was decennialang enkel bekend als zwangerschapshormoon vanwege de rol in de bevalling en bij het op gang brengen van de borstvoeding.
In de zeventiger jaren van de twintigste eeuw werd het duidelijk dat oxytocine meer is dan alleen een hormoon, het is ook een neurotransmitter die vrijkomt uit de hypothalamus en wordt opgevangen in het emotionele centrum van de hersenen, het limbische systeem.
Deze ontdekking was het begin van een golf van onderzoek naar de rol van oxytocine in ons lichaam en ons brein.
Oxytocine wordt aangemaakt bij positief onderling contact, o.a. bij liefdevol aankijken en aanraken en wordt geassocieerd met gevoelens van vertrouwen en verbondenheid. Het achterliggende werkingsmechanisme is waarschijnlijk stressreductie, het remt bijvoorbeeld de activiteit in het rechter deel van de amygdala, onze ‘verkeersleider’ betrokken bij emotionele reacties, de plek waar we schakelen tussen toenadering en afweer.
Het wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van oxytocine is de laatste jaren een ware rage in de neuropsychologie. Er is onder meer onderzoek gedaan bij patiënten met autisme, schizofrenie, PTSS en postnatale depressie en het blijkt dat hogere oxytocineniveaus samengaan met hogere weerbaarheid tegen stress en verslaving, angst wordt makkelijker onderdrukt en ons lichaam komt sneller tot rust. (overigens maakt het mensen niet alleen maar aardiger en opofferingsgezinder; als het belang van de eigen groep in het geding is wekt het ook agressie op tegen concurrerende groepen).
Moeten we nou allemaal oxytocinespray in onze neuzen gaan spuiten?
Nee, dat is een brug te ver, dat is weliswaar een veelbelovende medicinale toepassing in zeer specifieke situaties, maar in ons alledaagse leven een veel te grove ingreep.
En ook niet nodig, we hebben namelijk allemaal de mogelijkheid om bij onszelf en bij anderen invloed uit te oefenen op onze oxytocine-huishouding!
Ons programma “Gesprekken met Impact” biedt je inzicht en houvast over hoe we onze interactie-dynamieken zelf kunnen beïnvloeden en daarmee de onzekere balans tussen wantrouwen en vertrouwen in onze relaties in ons voordeel kunnen doen uitslaan.
Een tipje van de sluier:
- Check of je aannames kloppen door vragen daarover te stellen
- Reik de ander de hand en wees nieuwsgierig naar zijn/haar perceptie
- Omring jezelf met contacten, kijk niet afwachtend af
- Ben lief voor jezelf, positief en optimistisch en straal dat uit
Door neurowetenschappelijk onderzoek gestaafd kunnen wij je laten ontdekken hoe je je communicatie met anderen naar een hoger plan kun tillen.