Zelfbescherming zit vastgebakken in de bedrading van onze hersenen, specifiek in de amygdala die ook de diep verankerde en geautomatiseerde vechten-, vluchten- en bevriezen-reacties aanstuurt.
Die amygdala schakelt onze primaire waarneming ogenblikkelijk door naar ofwel ons ‘moderne’ brein inclusief prefrontale cortex (het is veilig; ons sociale en denkende brein mag aan de slag) ofwel naar ons ‘primitieve’ brein (denken en sociaal gedrag krijgt zeer lage prioriteit; éérst jezelf zien te redden en wel metéén!).
Wanneer we afgewezen worden ervaren we pijn in exact dezelfde hersencentra als bijvoorbeeld bij het breken van een been en pijn is een alarmsignaal voor de amygdala. Dat signaal verandert de neuro-chemische balans in onze hersenen waardoor we ophouden ons met de ander te verbinden. We staan niet langer open voor communicatie en wantrouwen slaat toe.
Afwijzing triggert de meest diepgewortelde reacties die in ons DNA verankerd zijn.
Iedereen reageert fysiek en mentaal op afwijzing. Zelfs als die afwijzing per ongeluk gebeurt of onbedoeld is , hebben we meestal een sterke instinctieve en emotionele ervaring.
Om over de afwijzing heen te komen kunnen we (leren om) onze hand uit te steken en de verbinding op te zoeken. Daarmee activeren we oxytocine, het bindingshormoon, en scheppen we ruimte voor ons ‘moderne’ brein waarmee we verschillende scenario’s kunnen afwegen. De rol van cortisol, het angsthormoon en trigger voor het ‘primitieve’ brein, wordt dan teruggedrongen zodat we gemakkelijker in gesprek gaan om relatie, begrip en waardering te creëren.
We kunnen voorkomen dat onze amygdala ons ‘kaapt’ wanneer we emotionele pijn ervaren door:
- Op te letten hoe we reageren op bedreigingen en bewuster te worden van onze reactie op die situatie en dat patroon te gaan herkennen.
- Een alternatieve reactie te kiezen op dat moment (adem in, adem uit; vertel hoe je je voelt; kalm blijven en “op je handen gaan zitten”), even afstand te nemen en ruimte te scheppen voor je kwetsbaarheid.
- Ons te realiseren dat we onze eerste emotionele impuls kunnen overrulen en anders kunnen reageren. Met gerichte inspanning kunnen we namelijk onze geautomatiseerde patronen doorbreken.
- Bewust te oefenen met ander gedrag zodat we het oude patroon doorbreken en langzaam aan vervangen door gedrag en opstelling met een heilzame uitwerking.
Angst transformeren naar vertrouwen is het hart/de kern van Conversational Intelligence®.
Veel meer daarover tref je in ons masterclassprogramma ‘Gesprekken met Impact’
We wensen jullie mooie feestdagen, stay tuned!