Deel 1 ging over het – weinig romantische – beeld van je lichaam dat als een fabriekje wordt aangestuurd door een chemische cocktail van ‘liefdes-stofjes’ die geactiveerd worden bij liefde op het eerste gezicht. Dit deel 2 gaat over de romantische liefde.
Helen Fischer deed samen met collega’s onderzoek naar het verliefde brein. Ze stopten 37 mensen die dolverliefd waren in een functionele MRI scanner: 17 van hen waren gelukkig verliefd, 15 waren net door hun lief gedumpt. Ook deden ze onderzoek met een groep van mensen die verklaarden dat ze na een huwelijk van 10 tot 25 jaar nog steeds verliefd waren.
Over de hele wereld houden mensen van elkaar: ze zingen voor de liefde, ze dansen voor de liefde en ze dichten voor de liefde, ze vertellen liefdesverhalen en legendes over de liefde, ze lijden voor de liefde, ze leven voor de liefde, ze doden voor de liefde en ze sterven voor de liefde. Antropologen hebben nog geen enkel volk gevonden dat de romantische liefde niet kent.

De romantische liefde is een instinctieve en universele behoefte van alle mensen

Het is goed je te realiseren dat mensen na heel veel jaren nog steeds verliefd kunnen zijn; immers afgaande op de chemische mix van liefdes-stofjes (zoals in deel 1 staat beschreven) zou je verwachten dat het verliefde gevoel na een aantal jaren is uitgedoofd. Maar dat hoeft dus niet zo te zijn: echte gepassioneerde liefde kent geen tijd. De passie is de vonk die de chemische cocktail in het lichaam doet ontsteken. Dan ontstaat een diep gevoel van betrokkenheid op je relatie met iemand of iets, zoals de passie voor je lief of voor muziek, je hobby etc.
Wanneer de lijfelijke chemie en de passie samenspannen ervaren we een van de grootste krachten die we als mens kunnen meemaken. Chemie en passie zijn dan samen als een stevig touw dat de partners bij elkaar houdt in moeilijke tijden en ervoor zorgt dat de relatie levendig blijft. Hierdoor komen stellen vaak weer samen als ze een poosje uit elkaar zijn geweest. Het gevoel van zo’n krachtige band, van een fysiek voelbare behoefte aan elkaar kan heel lang stand houden. Passie voegt op een levendige en natuurlijke manier warmte, kleur en intensiteit toe aan de verbinding tussen mensen.
Liefde als leer- en heelmeester
Maar liefde is niet altijd een blije ervaring en liefde kan pijn doen. 95 % van alle mensen heeft wel eens een iemand afgewezen of is zelf gedumpt door iemand van wie ze hielden. Emily Dickens zei “afscheid is al wat we moeten weten over de hel“. De chemische cocktail en de band kan ook dusdanig zijn dat die leidt tot een gepassioneerd gevecht. Je kunt je bijvoorbeeld aangetrokken en dan weer afgestoten voelen en zo’n relatie zal zelden saai zijn.
Helen Fischer ontdekte dat bij de groep mensen die net waren gedumpt door hun partner precies hetzelfde hersengebied was geactiveerd als het gebied dat mensen associëren met de romantische gelukkige liefde. Dat verklaart mogelijk waarom het voor veel mensen een enorme opgave is om de ex uit het hoofd te zetten.
Er is geen betere leraar dan de liefdesrelatie, die ons de werkelijke hoogten, diepten en kracht van verbinding laat zien.
De ander houdt constant de spiegel op of je wel bereid bent om je eigen geest te ontmoeten en de diepte van je ziel te peilen. Soms is het zicht in je ziel helder en dan kun je je liefdevolle natuur gewaarworden; dat voelt rustig en dan ben je hartelijk, dankbaar en kun je mededogen hebben. Maar op andere dagen trekken we met onze verhalen en oordelen een mist op en zijn we kritisch of veroordelend.

Het is meestal een moeilijke periode in je relatie die je terugbrengt naar je ziel en naar je kwetsbaarheid.

Dan ontdek je het verschil tussen ik, jij en wij. Je kunt een geliefde hebben en dan intens genieten van de gevoelens en passie en tegelijkertijd bang zijn om die liefde te verliezen. Als we ons realiseren dat iedere liefdesrelatie, ook de meest succesvolle, periodes kent van spanningen, verlies en teleurstelling en als we dan het gesprek daarover durven aangaan, dan wordt een relatie pas écht interessant.
De filosoof Gabriel Marcel verwoordt wat het verschil is met een gelukkige liefde. Hij stelt dat je wat je hebt ook weer kunt verliezen, maar dat je wat je bent, nooit verliest. Dat geldt ook voor de liefde.
Op spiritueel niveau zou je kunnen zeggen: als je in de liefde kunt zijn in plaats van een geliefde te hebben, dan kan de liefde ook niet verloren gaan. Dan kan ‘liefde op het eerste gezicht’ transformeren naar een romantische liefde die vele jaren kan duren.
Sonja Vlaar schrijft over recente inzichten uit de neurowetenschap en toepassingen daarvan voor gesprekken (Conversational Intelligence®). In het programma “Gesprekken met Impact” worden praktische handvatten gegeven hoe deze gesprekken – ook in een zakelijke werkomgeving – kunnen worden gevoerd.